یک روانشناس گفت: تواناییهای ذهنی و روانی سالمندان مانند دوره جوانی است.
محمد کاظم سلامت" در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه زنجان، تصریح کرد: با بالا رفتن بهداشت عمومی جامعه و گسترش تکنولوژی برای رفاه انسان‌ها، امید به زندگی در اکثر کشورها رو به افزایش است، لذا جمعیت جهان به سرعت در حال رفتن به سوی سالمندی است. امروزه در اکثر جوامع، سالمندی به عنوان یک مساله مهم مطرح است.
وی افزود: ساده‌ترین راه برای تعریف سالمندی شمردن تعداد سال‌هایی که از بدو تولد طی شده است. در اکثر کشورها 60 سالگی را آغاز پیری تعیین می‌کنند که به لحاظ قانونی نیز هم زمان با آغاز بازنشستگی از کار است. در ایران نیز هم اکنون بالغ بر 5 میلیون نفر از جمعیت بالای 60 سال سن دارند که طبق این تعریف ایران وارد مرحله سالمندی شده‌اند که 8 درصد جامعه را تشکیل می‌دهند. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود که تا 30 سال آینده جمعیت سالمندان ایران به رقم 21 درصد برسد.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: با توجه به این یافته‌ها و واقعیت‌های موجود نیاز است که برای این قشر و گروه سنی جامعه که، روز به روز جمعیت آنها نیز افزایش می‌یابد، برنامه مدون تهیه گردد. اما متاسفانه هنوز برنامه‌ریزی مشخصی برای ورود به این مرحله سنی وجود ندارد و زیر ساخت‌ها لازم برای تامین بهداشت جسمی و روانی و رفاه این افراد در کشور ایجاد نشده است.
وی اظهار کرد: سالمندی فرآیند طبیعی در زندگی انسان است که حاصل فرسایش تدریجی ارگان‌های حیاتی است. عوامل فردی مانند سن، جنس، نژاد و ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی در زمان و میزان آن تاثیر گذارند. همزمان با افزایش کمیت سالمندان توجه به کیفیت زندگی این قشر و شناسایی عوامل موثر بر آن جهت سیاست‌گذاری‌های جامع و صحیح از اهمیت زیادی برخوردار شده است.
این روانشناس یادآور شد: از سوی دیگر با رایج شدن سبک‌های زندگی هسته‌ای به جای سبک زندگی گسترده و طایفه‌ای جایگاه سالمندان در خانواده‌ها تنزل یافته است و بیم آن می‌رود که این کاهش جایگاه و مرتبه اجتماعی باعث به مخاطره افتادن سلامت جسمی و روانی آنها شود به طوری که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که کشور با سالمند شدن جمعیت با چالش‌های اجتماعی مانند افزایش شکاف نسلی بین جوانان و سالمندان و جمع شدن چترهای حمایتی خانواده از سالمندان روبرو خواهد بود.
وی ابراز تاسف کرد: برداشت‌های عمومی جامعه از پیری و سالمندی اشتباه است، زیرا عامه مردم فکر می‌کنند سالمندان به مرگ نزدیک شده‌اند و تاریخ مصرف آنها گذشته است و نباید به آنها نزدیک شد. اما باید اشاره کرد هرچند سالمندی با کاهش تواناییهای جسمی همراه است و بسیاری از افراد آن را به اشتباه به نقصان سلامت روانی نیز نسبت می‌دهند و وجود برخی تغییرات در تواناییهای ذهنی سالمندان اجتناب ناپذیراست و لیکن اکثر تواناییهای ذهنی و روانی آنان مانند دوره جوانی است.
سلامت عنوان کرد: در دوره سالمندی هوش چندان تغییر نمی‌کند و توانایی تغییر و انعطاف‌پذیری برخلاف تصور عمومی دست نخورده باقی می‌ماند و در این دوران توانایی یادگیری مطالب جدید نیز اگرچه ممکن است نیاز به زمان بیشتری داشته باشد، هنوز وجود دارد لذا یک سالمند می‌تواند از نظر تواناییهای ذهنی و شکوفایی جسمانی و احساسی نیز پیشرفت نماید.
وی تاکید کرد: فراموش نکنیم که افراد سالخورده منبعی از تجارب ارزشمند هستند که می تواند برای جوانترها کاملاً مفید باشد و معاشرت و گفت و گو با آنان در بسیاری از امور و کارها می‌تواند مفید و راهگشا باشد، لذا پیری بر خلاف آنچه غالب مردم تصور می‌کنند همراه با مشکلاتی که بر سر زبان‌ها افتاده و سالمندان را مردمی خسته و بیمار و افسرده و بی‌حافظه و جدا مانده و دل نازک و عجیب و غریب به حساب می‌آورند، نیست.
وی ادامه داد: ممکن است اقلیتی از سالمندان چنین باشند ولی این گونه اندیشه‌های نادرست در مورد افراد سالخورده باعث رنجیدن آنان می‌شود و حتی گروهی را به قبول این باورهای نادرست درباره خود وا می‌دارند که جفا در حق این گروه سنی می‌باشد.
این مدرس دانشگاه افزود: پیری مرحله‌ای طبیعی از زندگی است، اما اگر برای آن آماده نباشیم، می‌تواند به تجربه‌ای تلخ و غم انگیز بدل شود. کمتر کسی است که از سالخوردگی کاملا راضی باشد و لیکن برخورد با آن در جوامع و موقعیت‌های گوناگون، متفاوت است.
وی گفت: مرز پیری مسئله‌ای نسبی و گاه شخصی است. برخی می‌گویند سن آدم همان است که خود شخص احساس می‌کند، همچنین گفته می‌شود که حال و هوای آدم می‌تواند بر سن و سال غلبه کند. از این رو اگر سالمندی در منزل باشد توصیه می‌شود با توجه به تجارب وی طرف مشورت قرار گیرد و مانند کودکی نوپا و یا فردی بی‌مصرف با او رفتار نشود.
سلامت تاکید کرد: همیشه سلامتی جسمی و روانی سالمندان مورد توجه قرار گیرد و به لحاظ محل زندگی شرایطی را برایش فراهم شود که بیشترین آسایش را داشته باشد تا دچار یاس و نا امیدی نشوند و احساس کمال و یکپارچگی را تجربه کنند.
منبع:.isna
